Artık maskelerin sadece ağızdan çıkan damlacıkları çok büyük ölçüde engellediğini [1], [2], herkes kullandığı zaman salgının yayılımını çok düşürdüğünü [3] bilmekle kalmayıp, sosyal mesafelenme konusunda da faydalı bir rol oynadıklarını [4] biliyoruz. Anlaşılan maske takmanız insanlara sahte bir güven verip size daha da sokulmalarını değil, sizden çekinip uzak durmalarını sağlıyor.

     Bunu bilmek güzel. Peki insanları kendinizden iyice uzak tutmak istiyorsanız ne yapabilirsiniz? Tabii ki maskenizin üzerine sizden iyice korkulmasını sağlayacak bir ikinci maske takmak! Ve bunda en iyi samuray savaş maskelerinden başka ne olabilir? (Nasıl yani pek samurayları bilmiyorsunuz? Sizin de çocukluğunuz uzak diyarlarda yaşayan ve yaşamları ve eylemleri oryantalizm tarafından hayli romantize edilen bu savaşçı kast üzerine hayaller kurarak geçmedi mi?)

     Yapacağım maskenin yapımına önce Wikicommons’da resimlere bakarak başladım. Oradaki resimleri beğenmeyince (yani yeterince korkutucu bulmayınca), biraz da DuckDuckGo’da aradım. Orada aşağıdaki maskeyi buldum:

     Önce bir resmini çizip renklendirme üzerine düşünmek istiyordum ama kendimi gölgelendirmeye kaptırmışım:

     Gazete kağıdı ve tutkal kullanarak, üç tane maske yapmıştım daha önce (yani yapma girişiminde bulundum desek daha doğru). Neden bu malzemeler? Çünkü gazete ucuz ve bol. Aynı zamanda beyaz A4 kağıtlarına nazaran daha ince oldukları için tutkalı daha çok emip daha sağlam son ürünler verdiklerini düşünüyorum. Tutkal kullanma sebebimse, babamın da ben çocukken maket arabalara merak salması ve karton, kibrit çöpü vb. bilumum gündelik malzeme ve beyaz tutkal kullanarak bu arabaları üretmesi olduğunu düşünüyorum.

     Maske yapmaya ilk karar verdiğimde kullanacağım malzemeler dışında pek bir fikrim yoktu nasıl yapmam gerektiğine dair. Sanatta ve zanaattaki fikrim, kervanın yolda düzüldüğüydü. Gazete kağıdını aldım, yüzümün üstüne tutup kabaca bir form oluşturdum. Sonrasında hızlıca yüzeye tutkal sürüp üzerine küçük parçalar yapıştırmaya başladım. Kağıt parçalarını gelişigüzel parçalamıştım ve yüzeye yapışırken bazen yeni formlar oluşturabiliyorlardı.

     İkinci maskede, bu sefer sırf kendi deneyimim değil ama başlarının da deneyimlerinden faydalanabileceğim aklıma geldi (biraz geç olarak). “How to make papier-maché masks” diye Google’dan aratıp bulduğum bir öğretici videoda, maskenin ilk formunu alümünyum folyo ile oluşturuyordu. İstediği formu elde ettikten sonra da tutkal ve kağıt kısmına geçiyordu. Gerçekten de çok daha kolay bir teknikti.

     Aşağıda ikinci yaptığım maskeyi görebilirsiniz:

     Bu maskede yaşadığım sorun ise, bir kez yüz formunu oluşturduktan sonra, yüze yeni hacimler eklemekti. Tek tek kağıt parçalarını yapıştırıp hacim kazanmasına çalışmak neredeyse imkansızdı. Ben de pamuk kullanmayı düşündüm. Nispeten daha iyi bir sonuç vermekle beraber, pamuğa şekil vermek de imkansıza yakındı çünkü tutkala bulandıktan sonra hemen elime yapışıyordu. Gereğinden fazla tutkal kullanırsam da pamuk hacmini kaybetmeye başlıyordu. Ayrıca ana pamuk parçasından kaçan pamukçuklar maskenin başka yüzeylerine yapışıp, maskenin yüzeyini pürüzlü ve kötü bir hale getiriyorlardı. Son olarak da, pamuğun kendi yüzeyi de boyamaya elverişli değildi, ve tutkalın kurumasına rağmen sert bir yüzey oluşturamıyordu.

Kaynakça:

• [1] P. Anfinrud, V. Stadnytskyi, C. E. Bax, and A. Bax, “Visualizing Speech-Generated Oral Fluid Droplets with Laser Light Scattering,” N. Engl. J. Med., vol. 382, no. 21, pp. 2061–2063, May 2020, doi: 10.1056/NEJMc2007800.
• [2] V. Kumar et al., “On the utility of cloth facemasks for controlling ejecta during respiratory events,” ArXiv200503444 Phys., May 2020, Accessed: Jun. 20, 2020. [Online]. Available: http://arxiv.org/abs/2005.03444.
• [3] W. Lyu and G. L. Wehby, “Community Use Of Face Masks And COVID-19: Evidence From A Natural Experiment Of State Mandates In The US,” Health Aff. (Millwood), p. 10.1377/hlthaff.2020.00818, Jun. 2020, doi: 10.1377/hlthaff.2020.00818.
• [4] M. Marchiori, “COVID-19 and the Social Distancing Paradox: dangers and solutions,” ArXiv200512446 Phys. Q-Bio, May 2020, Accessed: Jun. 20, 2020. [Online]. Available: http://arxiv.org/abs/2005.12446.